Je hebt vast wel eens gehoord dat het goed is om actief te schrijven. Misschien heb je het ooit als feedback gekregen of hoorde je het van een docent. Oké, maar wat is het precies, waarom is het dan betere en hoe doe je het? In deze blog leg ik het je uit.
Wat is actief schrijven?
Actief schrijven is het tegenovergestelde van passief schrijven. De volgende zinnen geven dit duidelijk weer:
- Passief: Ik had zin in thee. Daarom heb ik water opgezet. / De toestemming wordt door mijn ouders gegeven.
- Actief: Ik had zin in thee. Daarom zette ik water op. / Mijn ouders geven toestemming.
Om actief te schrijven is het de kunst om geen hulpwerkwoorden te gebruiken. Dat zijn werkwoorden als zijn, worden, kunnen, hebben en zullen. Je benoemt duidelijk wie iets doet en wat diegene doet.
Waarom actief schrijven?
Nu weet je wat het is, maar waarom is het nodig? Er zijn verschillende redenen voor. De belangrijkste daarvan is dat actieve zinnen simpelweg makkelijker leesbaar zijn. Het onderwerp staat vooraan en velen vinden dat prettiger lezen. Het maakt de zin duidelijker, waardoor je als lezer minder na hoeft te denken over wat er precies gebeurt.
Ook is een actieve zin levendiger. Je hebt vast wel eens een tekst gelezen waar je maar niet doorheen kwam. Het kwam niet binnen wat je las en uiteindelijk had je geen idee wat je eigenlijk gelezen had. Waarschijnlijk stond deze tekst vol passieve, lange zinnen. Die grijpen je minder. Actieve zinnen zijn korter en actiever. Daardoor zijn ze duidelijker en houden ze de aandacht beter vast.
Tot slot zijn actieve zinnen aantrekkelijker om te lezen. In passieve zinnen wordt niet de nadruk gelegd op de persoon die iets doet. Deze verdwijnt naar de achtergrond en de nadruk ligt meer op allerlei randzaken. Dat maakt de zin minder aantrekkelijk om te lezen. Bij actieve zinnen komen meer mensen voor en wordt meer actie beschreven, wat aantrekkelijker is.
Ik hoor je nu denken: maar zijn passieve zinnen dan nooit goed? Nee, dat is niet zo. In deze blog gebruik ik ook passieve zinnen. Een verhaal loopt namelijk lekkerder als actieve en passieve zinnen elkaar afwisselen. Daarnaast kan je met een passieve zin de nadruk leggen op dat iemand iets ondergaat.
Hoe kan je actief schrijven?
Ik heb al een beetje verteld hoe je actief schrijft, maar ik kan me voorstellen dat het nog een beetje vaag is. Dat is niet gek. Gelukkig zijn er een aantal tips die je hierbij helpen.
1. Kies een beeldend werkwoord
Je weet nu dat je voor een actieve zin geen hulpwerkwoorden moet gebruiken. Het is begrijpelijk dat je dit toch regelmatig doet. Kijk, wanneer de tekst af is, deze nog eens door en zoek de hulpwerkwoorden op. Vervang deze waar mogelijk voor een beeldend werkwoord. Kijk daarnaast ook of je voltooid deelwoorden kunt vervangen voor actieve werkwoorden, zoals in de volgende zinnen:
- Passief: Wij zijn op de fiets naar school gereden.
- Actief: We fietsten naar school.
Of:
- Passief: Ik heb een blog geschreven over actief schrijven.
- Actief: Ik schreef een blog over actief schrijven.
Wanneer ik de bovenstaande actieve zinnen lees, zie ik iemand voor me die aan het fietsen is of een blog aan het schrijven is.
2. Vermijd twijfelwoorden
Een tekst verslapt door woorden als ‘misschien’, ‘mogelijk’ en ‘waarschijnlijk’. Je klinkt minder overtuigend en daardoor minder actief. Vermijd deze woorden dus zoveel mogelijk. Zoek ook deze woorden op wanneer je tekst af is en verwijder of vervang ze.
3. Splits lange zinnen op
Een tekst maak je ook actiever door lange zinnen te vermijden. Natuurlijk. Soms is een lange zin passender en niet te voorkomen, maar zoals ik al benoemde is het beter om dit af te wisselen met korte, actieve zinnen. Het fijne is dat je lange zinnen makkelijk kunt inkorten. Dat doe je door ze op te splitsen in twee korte zinnen.
Als voorbeeld neem ik de zin die ik zojuist schreef:
- Soms is een lange zin passender en niet te voorkomen, maar zoals ik al benoemde is het beter om dit af te wisselen.
Ik splits deze als volgt op:
- Soms is een lange zin passender en niet te voorkomen. Ik benoemde echter net al dat het belangrijk om dit af te wisselen.
Door bovenstaande tips te hanteren, schrijf jij zonder moeite actief. Dit is niet alleen voor tekstschrijvers weggelegd. Je kunt het zelf ook eenvoudig toepassen. Succes!
